بارداری دوره بسیار شیرین، حساس و در عین حال پر چالشی است. یکی از چالش های همیشگی مادران باردار موضوع بارداری و دندانپزشکی است ، تقریبا همه جنبه‌های سلامتی مادر باردار در دوره حاملگی قابل بحث است اما سلامتی دهان و دندان مادران باردار موضوعی است که معمولا کمتر به آن پرداخته می‌شود. در این مقاله نکاتی در خصوص حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری ذکر شده که خواندن آن‌ها به تمامی مادران توصیه می‌شود.
نکاتی که خانم‌های باردار باید حین حاملگی درباره بهداشت دهان و دندان بدانندتغییرات هورمونی ممکن است مشکلاتی برای دهان و دندان شما ایجاد کند
خودتان بهتر می‌دانید که بارداری می‌تواند طیف وسیعی از تغییرات هورمونی را ایجاد کند که از خلق و خو گرفته تا عملکردهای بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این تغییرات باعث می‌شود که سیستم ایمنی مادر حساس‌تر شده و به بهداشت ضعیف دهان و دندان واکنش بدی نشان دهد. التهاب و بیماری لثه از جمله این مشکلاس هستند. حتی لق شدن دندان و یا از دست دادن دندان می‌تواند یکی از مشکلاتی باشد که برخی مادران باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دندانپزشکتان را از بارداری خود مطلع کنید
به محض اینکه متوجه شدید باردار هستید، حتما در اولین مراجعه به دندانپزشک، به او اطلاع دهید. زیرا دندانپزشکان برای مادران باردار با احتیاط تمام، درمان‌های دندانپزشکی را انجام می‌دهند تا ایمنی و سلامتی جنین و مادر حفظ شود. اگر تحت درمان ارتودنسی هستید و به ناگاه باردار شده‌اید حتما و حتما به متخصص ارتودنسی خود این موضوع را اطلاع دهید. متخصص به شما کمک خواهد کرد که یک دوره ارتودنسی دندان بی خطر داشته باشید و لثه‌ها و دندان‌ها به همراه سایر بافت‌های نرم داخل دهان شما، تا بعد از بارداری بدون مشکل و سالم باقی بمانند. در واقع حتی همه دندانپزشکان به شما نکات لازم جهت حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری را آموزش خواهند دارد.
پروسه‌های دندانپزشکی برای زنان باردار بی‌خطر است
اگر به دندانپزشک و مخصوصا متخصص ارتودنسی بارداری خود را اطلاع دهید آن‌ها طوری پروسه ها و جلسات دندانپزشکی و مراحل انجام درمان ارتودنسی را برای شما مدیریت می‌کنند که کوچکترین استرسی به شما وارد نشود. برای مثال اگر لازم باشد تا از دندان تان با اشعه ایکس عکس گرفته شود، دندانپزشکان از شیلدها و محافظ‌های سربی برای حفاظت از شما و جنین استفاده می‌کنند.
دست کم هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید
اگر از آخرین باری که به مطب دندانپزشک مراجعه کرده‌اید بیشتر از 6 ماه می‌گذرد، حتما برای یک جلسه ویزیت و چکاپ از مطب دندانپزشک خود نوبت بگیرید. به جهت حفظ سلامتی خود و جنین داخل رحم تان بهتر است که هر 6 ماه یکبار و شاید حتی زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید.
برای حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری اقدامات زیر را انجام دهید
هم نگاران دو بار مسواک بزنید و هر بار نزدیک به 2 دقیقه اینکار را انجام دهید. برای شستشوی دندان‌ها از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنیدهر 3 تا 4 ماه یکبار مسواک خود را عوض کنید.بعد از مسواک زدن حتما از نخ دندان استفاده کنیدهرازچندگاهی دهان خود را با دهانشویه های حاوی فلوراید و بدون الکل شستشو دهیدآب زیادی بنوشید و بدن خود را هیدراته نگه داریدبرای پیشگیری از شکل گیری نقایص مادرزادی در جنین هم نگاران 600 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنید.
سایر اقداماتی که هر خانم بارداری طی دوره حاملگی باید انجام دهد
شرکت در کلاس های پیش از زایمانقطع مصرف هرگونه دخانیات، تنباکو و سیگار و حتی دور شدن از هر گونه دود ناشی از دخانیاتتوقف مصرف هرگونه نوشیدنی ها الکلیجویدن آدامس حاوی قند زایلیتول یا سایر محصولات حاوی زایلیتول مانند نعنا بعد از غذا، که باعث کاهش باکتری ها و پلاک دندان می شود.استفاده از جوش شیرین رقیق شده و آب ولرم در صورت تهوع و استفراغ بیش از حد به منظور کاهش اسیدیته داخل دهان (در مورد این گزینه با متخصص زنان و زایمان و دندانپزشک متخصص خودتان صحبت کنید)
نکات مربوط به رژیم غذایی برای حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری
به رژیم غذایی خود تنوع دهید
تا آنجا که می‌توانید غذاهای سالم بخورید. سعی کنید رژیم غذایی شما در عین اینکه متعادل باشد از تنوع زیادی برخوردار باشد. از انواع میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، نان‌ها و … در سفره غذایی خود داشته باشید. برخی از مهم‌ترین مواد غذایی که برای دوره بارداری شما به حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری کمک می‌کنند عبارتند از:
آجیل و دانه‌هالوبیاتخم مرغگوشت مرغگوشت ماهیسایر گوشت‌های مفید و سرشار از پروتئینماست شیرین نشدهپنیرو …از مصرف غذاهای شیرین خودداری کنید
از مصرف مواد غذایی که شیرین هستند اجتناب کنید یا مصرف آن‌ها را کاهش دهید. قند موجود در این غذاها بزرگترین تهدید برای سلامتی دندان‌های شما است. پوسیدگی دندان اولین و محتمل‌ترین عارضه مصرف غذاهای شیرین و حاوی قند در طی بارداری است و حتی احتمال دیابت بارداری را نیز افزایش می‌دهد. شکلات، انواع آبنبات، کوکی هاف کیک و کلوچه‌ها و میوه‌های خشک را کمتر مصرف کنید. از طرفی نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه، آب میوه های غیرطبیعی و شیرین را نیز از رژیم غذایی خود خارج کنید.
میان وعده‌های سالم انتخاب کنید
انتخاب میان وعده‌های سالم می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان در بارداری کمک کند. تنها خوراکی‌هایی که مقدار شیرینی کمتری دارند مصرف کنید. برای انتخاب این خوراکی‌ها حتما برچسب مواد خریداری شده را مطالعه کنید و میزان کربوهیدرات‌های آن را چک کنید.
وعده های غذایی خود را افزایش داده و هر بار کمتر بخورید
اگر تهوع و استفراغ زیادی دارید تعداد وعده‌های غذایی خود را بیشتر کنید اما هر بار کمتر غذا بخورید. آرام لقمه بگیرید و هر لقمه را تا آنجا که می‌توانید بجوید. حتی نحوه غذا خوردن شما می‌تواند روی حفظ سلامتی و بهداشت دهان و دندان در بارداری تاثیر بگذارد. به این شکل که میزان ریفلاکس اسید را کم کرده و به حفظ مینای دندان کمک میکند. کاهش و یا مدیریت رفلاکس اسید از مهم‌ترین کارهای است که هر خانم باردار باید برای حفظ بهداشت دهان و دندان در بارداری انجام دهد.
بهداشت دهان و دندان بعد از زایمان
به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید
مراجعه به متخصص ارتودنسی دندان کودکان یک راهکار اطمینان بخش و عالی است و اگر در خانواده شما سابقه مشکلات فک، ناهماهنگی دندان ها، شکاف لب و کام (لب شکری) و از این دست مشکلات در خانواده و فامیل دارید، کودک خود را پیش از درآمدن دندان‌های دائمی به نزد یک متخصص ارتودنسی خوب ببرید تا بتوانید از بروز مشکلات در آینده و افزایش هزینه درمان و مدت زمان درمان جلوگیری کنید. فراموش نکنید که هزینه ارتودنسی در اوایل کودکی خیلی پایین تر و مدت زمان آن کوتاه تر است. و از همه مهم‌تر سلامتی کودکان با ارتودنسی بیشتر از پیش می‌شود.
از دندان‌ها و لثه نوزاد و کودک خود مراقبت کنید
به محض درآمدن اولین دندان شیری در نوزادان (حدود 6 ماهگی) با کسب مشورت از دندانپزشک کودکان، دندان‌های دلبند خود را مسواک بزنید. از لثه‌ها بیشتر مراقبت کنید. با انجام این کارها سلامتی دهان و دندان کودک خود را در سنین بزرگسالی تضمین خواهید کرد.
از دندانپزشک اطفال غافل نشوید
از 6 ماهگی به بعد، از دندانپزشک اطفال و یا متخصص اطفال درباره چکاپ‌های دوره‌ای نوزاد خود سوال بپرسید. تمامی محصولات مورد نیاز برای حفظ سلامتی دهان و دندان کودک خود را از همان 6 ماه اول تهیه کنید.
همچنان به رعایت نکات بهداشتی ادامه دهید
حتی بعد از زایمان از تمامی اصولی که برای حفظ و رعایت بهداشت دهان و دندان در بارداری رعایت میکردید نباید غافل شوید. و همه آن کارها را به قوت سابق انجام دهید. اکنون ممکن است بعد از زایمان با متعادل شدن سطح هورمون‌ها نیاز باشد تا ثبات نسبی هورمونی، حتی بیشتر نکات بهداشتی را رعایت کنید. رپورتاژ آگهی